ภาษาเขมร หมวด: ทิศ ទិស

ทิศ Direction ទិស

เคยนำเสนอมาแล้วคำว่าทิศน่ะครับ คลิกไปอ่าน

ทิศ ภาษาเขมรเรียก ទិស ตึ๊ฮ์
ทิศหลักทั้งสี่ที่ใช้บ่อย
แล้วจะท่อง ส่วนมากก็เริ่มจากทิศตะวันตก

ទិសខាងលិច ตึ๊ฮ์ คาง เล็กจ์ = ทิศตะวันตก
ទិសខាងកើត ตึ๊ฮ์ คาง เกิว์ด = ทิศตะวันออก
ទិសខាងជើង ตึ๊ฮ์ คาง เจิง = ทิศเหนือ
ទិសខាងត្បូង ตึ๊ฮ์ คาง ตโบง = ทิศตะใต้

เรียกย่อๆว่า
เล็กจ์ เกิว์ด เจิง ตโบง = ตก ออก เหนือ ใต้

ส่วนทิศทั้งแปด เขมรไม่ค่อยใช้คำว่าเฉียงน่ะครับ 
แล้วจะท่อง ส่วนมากก็เริ่มจากทิศตะวันออก

 ภาษาเขมร  อ่านว่า แบบไทย แบบอย่างง่าย
 បូព៌  โบ  บูรพา  ตะวันออก
 អាគ្នេយ៍  อาคเนย์  อาคเนย์  ตะวันออกเฉียงใต้
 ទក្សិណ  เตี๊ยะเซิน  ทักษิณ  ใต้
 និរតី  นิระแด็ย  หรดี  ตะวันออกเฉียงใต้
 បស្ចិម  ปัย์จ เจิม  ประจิม  ตะวันตก
 ពាយ័ព្យ  เปีย ยั๊วบ  พายัพ  ตะวันตกเฉียงเหนือ
 ឧត្ដរ  อุดอ  อุดร  เหนือ
 ឦសាន  แอ็ย ซาน  อีสาน  ตะวันออกเฉียงเหนือ

รวมผักและผลไม้ในภาษาเขมร พร้อมคำอ่าน

คำว่า ผัก ในภาษาเขมรแบ่งเป็น 3 กลุ่ม คือ
1 ผักปรุงอาหาร คือ បន្លែ “บ็อนแลย์”
2 ผักจิ้ม คือ អន្លក់”อ็อนลัวะ หรือ อ็อนโละ”
3 ผักแนมหรือผักแกล้ม คือ ល្បោយ “ละบอว์ย”

បន្លែ บ็อนแลย์ ผัก

ស្ពៃ ซเป็ย – ผักกาด
ស្ពៃស ซเป็ย ซอ – ผักกาดขาว หรือ
ស្ពៃបូកគោ ซเป็ย โบก โก
ស្ពៃក្រញ៉ាញ់ ซเป็ย กรอญัยญ์ – ผักกาดขาวปลี (ภาษาถิ่นพระตะบอง)
ស្ពៃខ្មៅ ซเป็ย คเมา – ผักกาดเขียว
ស្ពៃចង្កឹះ ซเป็ย จ็องเกอะฮ์ – ผักกวางตุ้ง
ស្ពៃក្ដោប ซเป็ย กดอฺบ – กระหล่ำปลี
ផ្កាខាត់ណា ผกา คัดนา – ดอกกระหล่ำ
សណ្ដែក ซ็อนแดก – ถั่ว
សណ្ដែកកួរ ซ็อนแดก กัว – ถั่วผักยาว, ซ็อนแดก ตเริง – ถั่วฝักยาว
សណ្ដែកសៀង ซ็อนแดก เซียง – ถั่วเหลือง
សណ្ដែកដី ซ็อนแดก เด็ย – ถั่วลิสง ถั่วดิน
សណ្ដែកបណ្ដុះซ็อนแดก บ็อนโด๊ะฮ์ – ถั่วงอก
ពពាយ โปเปียย (ป+เอีย+ย) – ถั่วพู
ខាត់ណា คัตนา – คะน้า
ត្រកួន ตรอกวน – ผักบุ้ง
កន្ធំធេត – กระถิน
កញ្ឆែត กัญแชย์ต – กระเฉด
បះ บ๊ะฮ์ – ตำลึง
ជីវ៉ាន់ស៊ុយ จี วันซุย – ผักชี
ជីអង្កាម จี อ็องกาม – สะระแหน่
ជីនាងវង จี เนียง วอง – โหระพา
ជីថ្ពាល់ត្រី จี ทป็วฺล ตเร็ย – ผักพลูคาว หรือ คาวตอง
ត្រប់ ตร็อบ – มะเขือ
ត្រប់ពុតលំញង ตร็อบ ปดลุมโญง – มะเขือพวง
ប៉េងប៉ោះ เปงเปาะฮ – มะเขือเทศ
ត្រប់វែង ឬ ត្រប់ក្ដគោ ឬ ត្រប់ប្លោកគោ ตร็อบ แวง หรือ ตร็อบ กะดอโก หรือ ตร็อบ พลอฺก โก – มะเขือยาว
ម្ទេស มเตฮ – พริก
ត្រឡាច ตรอลาจ – ฟักเขียว
ឃ្លោក คโลก – น้ำเต้า
ននោង โนโนง – บวบ
ម្រះព្រៅ มเรียะฮ ปเริว็ – กระเพรา
ទំពាំង ตุมเปีย็ง – หน่อไม้
ក្រូចសើច กโรจ เซิจ – มะกรูด
ក្រូចឆ្មារ กโรจ ชมา – มะนาว
ល្ពៅ ละเปิว็ – ฟักทอง
អង្គាដី อ็องเกีย เด็ย – แค
ល្ងៀងลเงียง – ติ้ว
ថ្ងាន់ ทงัน – กุ่มบก
ទន្លា ตนเลีย – กุ่มน้ำ
ដំឡូង ด็อมโลง – มัน
ដំឡូងជ្វា ด็อมโลง ชเวีย – มันเทศ (สงสัย เข้าใจว่าเอามาจากชวา)
ដំឡូងមី ด้อมโลง มี – มันสัมปะหลัง
អំពិលទុំ อ็อมปึล (-เปิล็) ตุม – มะขามเปียก
ត្រាវ ตราว – เผือก
ម្រំ มรุม – มะรุม
ខ្ទឹមស คตึม ซอ – กระเทียม
ខ្ទឹមក្រហម คตึม กรอฮอม – หอมแดง
ខ្ទឹមបារាំង คตึม ปารัง – หอมหัวใหญ่
ដើមខ្ទឹម เดิม คตึม ស្លឹកខ្ទឹម ซเลอะก์ คตึม- ต้นหอม
ការ៉ុត การอต – แครอท
សាលាដ ซาลัต – ผักสลัด
ម្អម มะออม – ผักขะแยง
ត្រសក់ ตรอเซาะ – แตงกวา
ម្រះ มเรียะฮ – มะระ
ខ្ញី คเญ็ย – ขิง
រំដេង รุมเดง – ข่า
ស្លឹកគ្រៃ ซเลอะก์ กเร็ย – ตะไคร้
ខ្ជាយ คเจียย – กระชาย
ម្រេច มเรกจ์ – พริกไทย
ត្រយូងចេក ตรอโยง เจก – ปลีกล้วย
កណ្ដោល ก็อนดอล – กระโดน
ស្លាបច្រវ៉ា ซลาบ จรอวา – สันตะวา
ត្រដៀតប៉ោង ตรอเกียด ปอง – ตาลปัตรฤๅษี
ផ្កាស្រលិត ผกา ซรอเลิต็ – ดอกสลิด หรือ ดอกขจร
អង្កាញ់ อ็องกัญ – ขี้เหล็ก
ស្អំ ซอ็อม – ชะอม
តាំងអ ឬ គុយឆាយ ตังออ หรือ กุยชาย – คึ่นช่าย
ភ្លៅកង្កែប พเลิว็ ก็องแกบ(น่องกบ) – ผักชีล้อม (เขมรกินกับขนมจีน)
ផ្កាកំប្លោក ผกา ก็อมพลอก – ผักตบชวา (เขมรเอาดอกกินกับขนมจีน)
ថ្នឹង ทเนิง็ – ส้มลม (เขมรนำมาใส่แกง)

ផ្លែឈើ พแล เชอ – ผลไม้

ប៉ោម ឬ ប៉ម ปาว์ม หรือ ปอม – แอบเปิ้ล
ត្របែក ตรอแบก – ฝรั่ง
ចេក เจก – กล้วย
ចេកអំបូង เจก อ็อมโบง – กล้วยหอม
ក្រូច กโรย์จ – ผลไม้ตระกูลส้มทั่วไป
ក្រូចខ្វិច กโรจ ควิจ – ส้ม พวกส้มจีน สีเหลืองๆ
ក្រូចថ្លុង กโรจ ทลง – ส้มโอ
ស្រកានាគ ซรอกา เนียะก์ – แก้วมังกร
មង្ឃុត มงคุต – มังคุด
ល្មុត ลมุต – ละมุด
មៀន เมียน – ลำไย
ម្កាក់ มะกะ – มะกอก
ល្ហុង ลฮง – มะละกอ
ឪឡឹក เอิว็เลิก็ – แตงโม
ត្រសក់ស្រូវ ตรอเซาะ ซเริว็ – แตงไทย
ស្វាយ ซวาย – มะม่วง
គូលេន กูแลน – ลิ้นจี่
ម្នាស់ มะนัวฺะฮ – สับปะรด
សាវម៉ាវ ซาวมาว – เงาะ
ធូរេន ทูเรน – ทุเรียน
ដូង โดง – มะพร้าว
ពោត โปต – ข้าวโพด
ទៀប เตียบ – น้อยหน่า
ទៀបបារាំង เตียบ ปารัง – ทุเรียนเทศ
ខ្នុរ คนล หรือ คนาว – ขนุน
ពុទ្រា ปุตตเรีย – พุทรา
ទំពាំងបាយជូ ตุมเปีย็งบายจู – องุ่น
ក្រខុប กรอคบ – ตะขบ
កំពីងរាជ ก็อมปีง เรียจ – กระท้อน
ព្នៅ ปเนิว – มะตูม
សណ្ដាន់ ซ็อน ดัน – มะดัน

ផ្សេងៗ พเซง ๆ อื่น ๆ

ក្រូចង៉ាំង៉ូវ กโรย์จ งำโง็ว – มะนาวดอง
យីហ៊ឺ ยีฮือ – ปลาหมึกแห้ง
បង្គាក្រៀម បង្គាក្រៀម – กุ้งแห้ง
តាំងហ៊ុន ឬ មីសួ ตังฮุน มีซัว – วุ้นเส้น
ប៉េះគក់ แปะกัวะ – มันแกว
ស្វាយចន្ទី ซวาย จันตี – มะม่วงหิมพานต์

ปรับปรุงและเพิ่มเติมจาก http://www.d-looks.com/showblog.php?Bid=18737