មោទនភាព-ความภูมิใจ
ภาษาเขมร : មោទនភាព
อ่านว่า : โหมด เตียะ เนียะ เผียบ
แปลว่า : ความภูมิใจ
ภาษาอังกฤษ : Proud
ตัวอย่าง : ពួកយើងមានមោទនភាពដែលបានកើតជាកូនខ្មែរ។
อ่านว่า : ปัวะก์ เยิง เมียน โหมด เตียะ เนียะ เผียบ แดย์ล บาน เกิว์ด เจีย โกน คแมย์
แปลว่า : พวกเรามีความภูมิใจที่ได้เกินเป็นลูกคนเขมร
ภาษาเขมร : ស្អប់, ខ្ពើម
อ่านว่า : ซ-อ็อบ, คเปิม
แปลว่า : เกลียด, รังเกียจ
ภาษาอังกฤษ : Hate, mind, disdain
ตัวอย่าง : បើអ្នកមិនស្អប់ខ្ពើមគាត់ ជួយចុច Like និង Share ផង។
อ่านว่า : เบิว เนียะก์ เมิน ซ-อ็อบ คเปิม ก็วด จวย โจย์จ Like เนิง Share พอง
แปลว่า : หากไม่รังเกียจแก ช่วยกดไลค์และแชร์ด้วย
ภาษาเขมร : កេងកង
อ่านว่า : เกงกอง
แปลว่า : นกเงือก
ภาษาอังกฤษ : Hornbill
ตัวอย่าง : កេងកងជាបក្សីកម្រ យើងត្រូវជួយគ្នាអនុរក្សទាំងអស់គ្នា។
อ่านว่า : เกงกอง เจีย บะก์ แซ็ย ก็อม รอ เยิง ตโรว จวย คเนีย อะนุเรียะก์ เตียง เอาะฮ์ คเนีย
แปลว่า : นกเงือกเป็นนกหายาก เราต้องช่วยกันอนุรักษ์ด้วยกัน
ภาษาเขมร : ឆ្នេរ
อ่านว่า : ชเน
แปลว่า : ชายหาด
ภาษาอังกฤษ : beach
ตัวอย่าง : ឆ្នេរកោះទន្សាយត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលអាយ៉ងយួនសម្បទាន ៩៩ ឆ្នាំឲ្យក្រុមហ៊ុនវៀតណាមទៀតហើយ។
อ่านว่า : ชเน เกาะฮ์ ตนซาย ตโรว บาน ร็วด ทา ภิ บาว์ล อา ยอง ยวน ซัม ปะ เตียน เกาเสิบปรำบวน ชนำ ออย กรม ฮน เวียดนาม เตียด เฮิว์ย
แปลว่า : ชายหาดเกาะกระต่ายถูกรัฐบาลขี้ข้าญวนสัมปทาน๙๙ปีให้บริษัทเวียดนามอีกแล้ว
ภาษาเขมร : មី
อ่านว่า : มี
แปลว่า : มาม่า
ภาษาอังกฤษ : instant noodles
ตัวอย่าง : អត់លុយទិញបាយញ៉ាំ បានជាញ៉ាំមីអញ្ចឹង។
อ่านว่า : อ็อด ลุย ติย์ญ บาย ญำ บาน เจีย ญำ มี อัย์ญ เจิง
แปลว่า : ไม่มีเงินซื้อข้าวกิน ถึงได้กินมาม่าอย่างงี้อ่ะ
ภาษาเขมร : ផ្ដាស្បៃរឿង
อ่านว่า : ผกา ซไบ เรือง
แปลว่า : ดอกดาวเรือง
ภาษาอังกฤษ : marigold
ตัวอย่าง : ផ្កាស្បៃរឿងពណ៌លឿងស្រស់ស្អាតណាស់។
อ่านว่า : ผกา ซไบ เรือง ปัว เลือง ซเราะฮ์ ซ-อาด น่ะฮ์
แปลว่า : ดอกดาวเรืองสีเหลืองสดสวยมากเลย
ម្ទេសលីង-พริกคั่ว ภาษาเขมรวันละคำ
ภาษาเขมร : ម្ទេសលីង
อ่านว่า : มเต๊ะฮ์ ลีง
แปลว่า : พริกคั่ว
ภาษาอังกฤษ : crispy fried chilly
ตัวอย่าง : ថ្ងៃនេះលីងម្ទេសបុកទឹកគ្រឿង អ្នកណាចង់ហូបទេ?
อ่านว่า : ทไงนิ่ฮ์ลีงมเต๊ะฮ์บกตึงเกรือง เนียะก์นาจ็องโฮบเต๊?
แปลว่า : วันนี้คั่วพริกตำน้ำพริก มีใครอยากกินไหม
បាក់-หัก ภาษาเขมรวันละคำ
ภาษาเขมร : បាក់
อ่านว่า : บะก์
แปลว่า : หัก
ภาษาอังกฤษ : break, broken
ตัวอย่าง : ពូគាត់ដឹកអីក៏ដឹកដល់ហើយ ដឹកដល់ថ្នាក់ឡានបាក់ជាពីរកំណាត់។
อ่านว่า : ปู ก็วด เดิก แอ็ย ก็ เดิก ด็อว์ล เฮิว์ย เดิก ด็อว์ล ทนะก์ ลาน บะก์ เจีย ปี ก็อม นัด
แปลว่า : น้าแกบรรทุกอะไรจะมากขนาดนี้อ่ะ บรรทุกจนขนาดรถหักเป็นสองท่อน
ងូតទឹក-อาบน้ำ ภาษาเขมรวันละคำ
ภาษาเขมร : ងួតទឹក
อ่านว่า : งูด เติก/ตึก
แปลว่า : อาบน้ำ
ภาษาอังกฤษ : Take shower, take bath
ตัวอย่าง : មើលរូបនេះហើយស្អិតខ្លួន ចង់ងូតទឹកម្ដងទៀតដល់ហើយ។
อ่านว่า : เมิว์ล รูป นี่ เฮิว์ย ซเอิด คลวน จ็อง งูด เติก มด็อง เตียด ด็อว์ล เฮิว์ย
แปลว่า : ดูรูปนี้แล้วเหนียวตัว อยากอาบน้ำอีกรอบจังเลย
អ្នកនយោបាយ-นักการเมือง
ภาษาเขมร : អ្នកនយោបាយ
อ่านว่า : เนียะก์ นโยบาย
แปลว่า : นักการเมือง
ภาษาอังกฤษ : Politician
ตัวอย่าง : នេះជាអ្នកនយោបាយបក្សប្រឆាំង។
อ่านว่า : นี่ฮ์ เจีย เนียะ นโยบาย ปะก์ ปรอ ชัง
แปลว่า : นี่คือนักการเมืองฝ่ายค้าน
ទ្វារ-ประตู
ภาษาเขมร : ទ្វា
อ่านว่า : ทเวีย
แปลว่า : ประตู
ภาษาอังกฤษ : Door
ตัวอย่าง : នេះជាទ្វាបន្ទប់បង្រៀនថ្មី។
อ่านว่า : นิ่ฮ์ เจีย ทเวีย บ็อน ต็บ บ็อง เรียน ทแม็ย
แปลว่า : นี่คือประตูห้องสอนใหม่
ภาษาเขมร : ម៉ាស៊ីនថតរូប, កាមេរ៉ា
อ่านว่า : มา ซีน ถอด รูป, กาเมรา
แปลว่า : กล้องถ่ายรูป
ภาษาอังกฤษ : Camera
ตัวอย่าง : កាមេរ៉ាខ្ញុំចាស់ណាស់ហើយ ចង់បានថ្មី តែអត់មានលុយទិញទេ។
อ่านว่า : กาเมรา คญ จ๊ะฮ์ น่ะฮ์ เฮิว์ย จ็อง บาน ทแม็ย แตย์ อ็อด เมีย ลุย ติย์ญ เต
แปลว่า : กล้องผมเก่ามากแล้ว อยากได้ใหม่ แต่ไม่มีเงินซื้อเลย
ภาษาเขมร : ល្ខោនបាសាក់
อ่านว่า : ละคาวน์ บา สะก์
แปลว่า : ลิเกเขมรล่าง
ภาษาอังกฤษ : musical folk drama
ตัวอย่าง : នេះជាទិដ្ឋភាពល្ខោនបាសាក់ខ្មែរ។
อ่านว่า : นิฮ์ เจีย เติดทะเพียบ ละคาวน์ บาสะก์ คแมย์
แปลว่า : นี่คือภาพรวมของลิเกเขมร
ដូរ-เปลี่ยน
ภาษาเขมร : ដូរ
อ่านว่า : โด
แปลว่า :เปลี่ยน
ภาษาอังกฤษ : Change
ตัวอย่าง : ដូរ!! មហាបាតុកម្ម ទិញមិនលក់ សម្លុតមិនខ្លាច បំបែកមិនបាន។
อ่านว่า : โด้!! มหา ปัดโตะกัม ติย์ญ เมิน ลัวะก์ ซ็อม ลด เมิน คลาย์จ บ็อม แบย์ก เมิน บาน
แปลว่า : เปลี่ยน!! การประท้วงครั้งใหญ่ ซื้อไม่ลาย ขู่ไม่กลัว สลายไม่แตก
*เมื่อนานมาแล้วครับ
ภาษาเขมร : ជាន់
อ่านว่า : จ็วน
แปลว่า : ชั้น
ภาษาอังกฤษ : Floor
ตัวอย่าง : ស្អីក៏សំបើមម្លេះ? ឡានក្រុងបីជាន់!!
อ่านว่า : ซแอ็ย ก็ ซ็อม เบิว์ม มและฮ์? ลาน กรง แบ็ย จ็วน
แปลว่า : อะไรคือเจ๋งแท้? รถบาสสามชั้น
ภาษาเขมร : បាឡែន เรียกตามฝรั่งเศส baleine
อ่านว่า : บา แลย์น
แปลว่า : ปลาวาฬ
ภาษาอังกฤษ : whale
ตัวอย่าง : ត្រីបាឡែនមួយនេះមិនដឹងជាខឹងនឹងកាប៉ាល់រឿងអីណ៎?
อ่านว่า : ตแร็ย บา แลย์น มวย นิ่ฮ์ เมิน เดิง เจีย เคิง กา ปัว์ล เรือง แอ็ย น้อ?
แปลว่า : ปลาวาฬตัวนี้ไม่รู้โกรธเรือเรื่องอะไรน้อ
ภาษาเขมร : បាញ់
อ่านว่า : บัย์ญ
แปลว่า : ยิง
ภาษาอังกฤษ : shoot
ตัวอย่าง : មើលអី? បាញ់ងាប់ឡូវ!!!!
อ่านว่า : เมิว์ล แอ็ย? บัย์ญ ง็วบ โล๋ว
แปลว่า : มองอะไร? เดี๋ยวยิงตายเลย
ภาษาเขมร : មន
อ่านว่า : โมน มอน
แปลว่า : หม่อน
ภาษาอังกฤษ : Mulberry, Morus
ตัวอย่าง : ផ្លែមនមើលយូរៗទៅស្រដៀងរេសបឺរី ចំណែករសជាតិដូច ស្ត្របឺរីដែរតើ។
อ่านว่า : พแล โมน เมิว์ล ยูๆ โตว ซรอ เดียง เรสเบอรี่ จ็อม แนย์ก โระฮ์ เจียด โดย์จ สตรอ เบอรี่ แดย์ เติว์
แปลว่า : ลูกหม่อนดูๆไปก็คล้ายราสเบอรี่ ส่วนรสชาติก็เหมือนสตรอเบอรี่อยู่น่ะ
ចុង-ยอด
ภาษาเขมร : ចុង
อ่านว่า : จง
แปลว่า : ยอด
ภาษาอังกฤษ : top
ตัวอย่าง : ងងុយដេកពេក ឡើងដេកលើចុងដូងលេង!!
อ่านว่า : โง งุย เดก เปก เลิว์ง เดก เลอ จง โดง เล่ง
แปลว่า : ง่วงนอนเกิน ขึ้นไปนอนบนยอดมะพร้าวเล่น
ภาษาเขมร : លោត
อ่านว่า : โหลด, โลด
แปลว่า : กระโดด
ภาษาอังกฤษ : Jump
ตัวอย่าง : ចង់ដឹងថាអ្នកណាលោតបានខ្ពស់ជាងគេ?
อ่านว่า : จ็อง เดิง ทา เนียะก์ นา โหลด บาน คปั๊วะฮ์ เจียง เก๊ ?
แปลว่า : อยากรู้ว่าใครกระโดดได้สูงกว่าเขา
อย่าลืมอ่านป.ล.ด้วยน่ะครับ
ภาษาเขมร : ស្រង់ព្រះ
อ่านว่า : สะร็อง ปเรียะฮ์
แปลว่า : สรงน้ำพระ
ภาษาอังกฤษ : SPRINKLE WATER ONTO BUDDHA IMAGE
ตัวอย่าง : ចាស់ៗប្រាប់ថាកុំលេងជះទឹកដាក់គ្នា វាគ្រោះថ្នាក់
ក្មេងៗគួរទៅវត្តស្រង់ព្រះ ហើយកុំភ្លេចស្រង់ព្រះរស់ គឺមាតាបិតាផង។
อ่านว่า : จ๊ะฮ์ ๆ ปรับ ทา กม เลง เจียะฮ์ เติก ดะก์ กเนีย เวีย กโระฮ์ ทนะก์
กเมงๆ กัว โตว ว็วด สะร็อง ปเรียะฮ์ เฮิว์ย กม พเล็ย์จ สะร็อง ปเรียะฮ์ โระฮ์ กือ เมียดา เบะดา พอง
แปลว่า : คนแก่คนเฒ่าบอกว่าอย่าไปเล่นสาดน้ำใส่กัน มันอันตราย
เด็กๆควรไปวัดสรงน้ำพระ แล้วอย่าลืมสรงน้ำพระตัวเป็นๆด้วย นั่นคือบิดามารดา*
ป.ล.
ภาษาเขมรจะให้เกียรติเพศแม่กว่าโดยจถเรียกอะไรก็ตามต้องเอาเพศแม่มาก่อนเสมอครับ(แต่ก็ไม่เสมอไปเหมือนกัน) หรือ ถ้าเติมคำว่า មេ/เม/แม่ จะหมายถึงอะไรที่ใหญ่กว่า หัวหน้า ผู้นำ
เช่น
មាតាបិតា มารดาบิด
យាយតា ยายตา น้อยมากที่จะพูดว่า ตายาย
ជីដូនជីតា ยายตาเหมือนกัน
ម៉ាក់ប៉ា แม่พ่อ บางครั้ง ប៉ាម៉ាក់ ก็ได้
មេទ័ព แม่ทัพ
មេផ្ទះ แม่บ้าน
មេគ្រួសារ หมายถึงคนที่เป็นเสาหลักของครอบครัว
មេការ ผู้รับผิดชอบในหน่วยงานใดหน่วยงานหนึ่ง
មេក្រុម หัวหน้ากลุ่ม