កំភួនជើង-แข้งขา ภาษาเขมรวันละคำ

កំភួនជើង-แข้งขา ภาษาเขมรวันละคำ

កំភួនជើង-แข้งขา ภาษาเขมรวันละคำ

ภาษาเขมร : កំភួនជើង
อ่านว่า : ก็อม พวน เจิง
แปลว่า : แข้งขา
ภาษาอังกฤษ : Calf

ตัวอย่าง : កំភួនជើងខ្ញុំមានស្នាមឆ្កែខាំកាលពីខ្ញុំនៅតូច។
อ่านว่า : ก็อมพวนเจิง คญม เมียน ซนาม ชแกย์ คำ กาว์ล ปี คญม เนิว โตย์จ
แปลว่า : แข้งขาผมมีรอยหมากันเมื่อตอนผมยังเด็ก

ជង្គង់-เข่า ภาษาเขมรวันละคำ

ជង្គង់-เข่า ภาษาเขมรวันละคำ

ជង្គង់-เข่า ภาษาเขมรวันละคำ

ภาษาเขมร : ជង្គង់, ក្បាលជង្គង់
อ่านว่า : จ็ง ก็ง, กลาว์ล จ็ง ก็ง
แปลว่า : เข่า หัวเข่า
ภาษาอังกฤษ : Knee

ตัวอย่าง : ថ្ងៃនេះរត់ហាត់ប្រាណឡើងឈឺក្បាលជង្គង់។
อ่านว่า : ทไง นิ่ฮ์ รด หัด ปราณ เลิว์ง ชือ กลาว์ล จ็ง ก็ง
แปลว่า : วันนี้วิ่งออกกำลังกายจนเจ็บหัวเข่า

ដៃ-แขน ภาษาเขมรวันละคำ

ដៃ-แขน ภาษาเขมรวันละคำ

ដៃ-แขน ภาษาเขมรวันละคำ

ภาษาเขมร : ដៃ
อ่านว่า : ได
แปลว่า : แขน
ภาษาอังกฤษ : Arm

ตัวอย่าง : ពាក្យចាស់ពោលថា ថោកអ្វីនឹងដៃ ថ្លៃអ្វីនឹងមាត់។
อ่านว่า : เปียะก์ จ๊ะฮ์ โปว์ล ทา  ทาวก์ อแว็ย เนิง ได้  ทไล อแว็ย เนิง ม็วด
แปลว่า : โปราณกล่าวว่า ถูก

ប្រអប់ដៃ-มือ ภาษาเขมรวันละคำ

ប្រអប់ដៃ-มือ ภาษาเขมรวันละคำ

ប្រអប់ដៃ-มือ ภาษาเขมรวันละคำ

ภาษาเขมร : ប្រអប់ដៃ , ដៃ
อ่านว่า : ปรอ อ็อบ ได , ได
แปลว่า : มือ
ภาษาอังกฤษ : Hand

ตัวอย่าง : ដៃនាងស្រឡូនគួរឲ្យចង់ចាប់ណាស់។
อ่านว่า : ได เนียง ซรอ โลน กัว ออย จ็อง จับ น่ะฮ์
แปลว่า : มือเธอเรียวสวยน่าจับมากเลย

ផ្ទះបាយ-ห้องครัว ภาษาเขมรวันละคำ

ផ្ទះបាយ-ห้องครัว ภาษาเขมรวันละคำ

ផ្ទះបាយ-ห้องครัว ภาษาเขมรวันละคำ

ภาษาเขมร : ផ្ទះបាយ
อ่านว่า : พเตี๊ยะฮ์ บาย
แปลว่า : ห้องครัว
ภาษาอังกฤษ : Kitchen

ตัวอย่าง : ផ្ទះបាយជាកន្លែងធ្វើម្ហូបសម្រាប់ក្រុមគ្រួសារ។
อ่านว่า : พเตี๊ยะฮ์ บาย เจีย ก็อน แลย์ง ทเวอ มโฮบ ซ็อบ รับ กรม กรัว ซา
แปลว่า : ห้องครัวเป็นที่ทำกับข้าวสำหรับครอบครัว

សែង-ห่าม ภาษาเขมรวันละคำ

សែង-ห่าม ภาษาเขมรวันละคำ

សែង-ห่าม ภาษาเขมรวันละคำ

ภาษาเขมร : សែង
อ่านว่า : แซย์ง
แปลว่า : หาม
ภาษาอังกฤษ : carry, bear (by 2 or more people)

ตัวอย่าง : ជួយគ្នាសែងអីវ៉ាន់បន្តិចមើល។
อ่านว่า : จวย กเนีย แซย์ง แอ็ย วัน บ็อน เต็ย์จ เมิ๊ว์ล
แปลว่า : ช่วยกันหามของหน่อยดิ

កង្កែបបោក-กบยัดใส้ ภาษาเขมรวันละคำ

កង្កែបបោក-กบยัดใส้ ภาษาเขมรวันละคำ

កង្កែបបោក-กบยัดใส้ ภาษาเขมรวันละคำ

ภาษาเขมร : កង្កែបបោក
อ่านว่า : ก็อง แกย์บ บอก
แปลว่า : กบยัดใส้ (กบฟาด)
ภาษาอังกฤษ : Grilled stuffed frog

ตัวอย่าง : ឃើញកង្កែបបោកអាំងក្រៀមៗហើយឃ្លានបាយណាស់។
อ่านว่า : เคิย์ญ ก็อง แกย์บ บอก อัง เกรียมๆ เฮิว์ย คเลียน บาย น่ะฮ์
แปลว่า : เห็นกบยัดใส้ย่างแห้งๆแล้วหิวข้าวอ่ะ

อยากรู้ว่า คนเขมรเรียกตัวเองว่าอย่างไรกัน

เขมร ขอม และกัมพูชาจากคำถามของคุณครู Kroo-Witthawat Donsee ที่ถามในกลุ่ม ชุมชนภาษาเขมร/ភាសាខ្មែរ/Khmer ถามว่า

วันนี้ขอตั้งกระทู้ถามเกี่ยวกับประเทศ “กัมพูชาครับ”
๑. อยากทราบว่าคำว่า “กัมปูเจีย” หรือกัมพูชาแปลว่าอะไร
๒. ชาวเขมรไม่เรียกตัวเองว่า ขอม แต่เรียกตนเองว่า “เขมร” อยากทราบว่าเขมร แปลว่าอะไร 
๓. ชาวเขมรเรียกตนเองหรือประเทศตนเอง ว่าอะไรนอกเหนือจากนี้
ขอความอนุเคราะห์ผู้รู้ แลกเปลี่ยนความคิดเห็นเพื่อเป็นวิทยาทานด้วยครับ

เดี๋ยวผมจะขอตอบแบบย่อๆ ตามความเข้าใจส่วนตัวน่ะครับ

1. คำว่ากัมปุเจีย ที่เคยเรียนมา มีหลายทฤษฎีครับ บ้างเขาว่า มาจากนิทานเรืองหนึ่ง ที่ว่าฤษีกัมปุ กับนางอับษร เมรา เป็น ผู้ก่อตั้งประเทศอะไรประมาณนี้แหละครับ ส่วนคแมย์ ก็น่าจะมาจากชื่อสองคนนี้เหมือนกัน
-บ้างก็อ้างว่า กัม ปุ เจีย มาจาก กำ ปูจช์ កំពួជ หรือ ปูจช์ ที่หมายถึง เชื้อสายพันธุ์ และคำว่า เจีย ที่แปลว่า ดี ซึ่งประมาณว่าเรียกประเทศตัวเองว่ามันประเทศแห่งคนที่มีแต่คนดีคนเก่ง
-บางก็ศึกษาถึงรากศัพท์ บอกว่า คำว่า กัมปุ หรือ กัมวุ หมายถึงหองสังข์ ที่เป็นเครื่องราชของพระวิษณุ
-นอกจากนี้ผมจำไม่ได้ครับ ต้องหาอ่านเอกสารเพิ่มถึงจะรู้ เอาย่อๆแค่นี้ก่อนเนาะ

2. คำว่าคแมย์ ខ្មែរ ก็แปลตรงตัวว่าเขมรนั่นแหละ คนเขมรเองใช้คำนี้หมายถึง ทั้งภาษา เชื้อชาติ สัญชาติ แล้วก็ประเทศด้วยซ้ำ ส่วนกัมปุเจีย น่าจะหมายถึงประเทศอย่างเดียว แต่ภาษาอังกฤษเรียกชาวกัมพูชาว่า Cambodian น่าจะเอาแนวตาม Canadian หรือเปล่าน่ะ
ส่วนคำว่าขอม ខម (คอม) ที่เคยอ่านหนังสือหรือจากสื่อต่างๆ หมายถึงเขมรในช่วงยุคสมัยโบราณที่เคยรุ่งเรือง แล้วก็ตัวอักษรขอมด้วยเช่นกัน

3. เขมรเรียกตัวเองว่า ខ្មែរ คแมย์ สระ ែ ตอนนี้ไม่ได้ออกเสียงเหมือนเขมรท้องถิ่น ว่า คแม แต่เป็นสระ แอย์ คล้ายๆ อายย์ แต่ไม่ แอ น่ะครับ

-ประเทศก็ คแมย์ เหมือนกัน แต่ ปรอเต๊ะฮ์ คแมย์ กับ ปรอเต๊ะฮ์ กัมปุเจีย ก็ความหมายเดียวกัน ใช้ได้เหมือนกัน แต่ส่วนมาก ปรอเต๊ะฮ์ กัมปุเจีย จะมีความเป็นทางการมากกว่า แต่ถ้าภาษาพูด ปรอเต๊ะฮ์ คแมย์ น่าจะมากกว่า

-ส่วนภาษาก็ เภียซาคแมย์ ไม่ใช่ เภียซากัมปุเจีย น่ะครับ
-สัญชาติ เชื้อชาติ คแมย์ หมดครับ

កដៃ-ข้อมือ ภาษาเขมรวันละคำ

កដៃ-ข้อมือ ภาษาเขมรวันละคำ

កដៃ-ข้อมือ ภาษาเขมรวันละคำ

ภาษาเขมร : កដៃ
อ่านว่า : กอ ได
แปลว่า : ข้อมือ
ภาษาอังกฤษ : Wrist

ตัวอย่าง : ថ្ងៃនេះយួររបស់ធ្ងន់ ឡើងថ្លោះកដៃ។
อ่านว่า : ทไง นิ่ฮ์ ยัว โรเบาะฮ์ ทง็วน  เลิว์ง ทเลาะฮ์ กอ ได
แปลว่า : วันนี้หิ้วของหนัก จนข้อมือเคล็ด

ចិញ្ចើម-คิ้ว ภาษาเขมรวันละคำ

ចិញ្ចើម-คิ้ว ภาษาเขมรวันละคำ

ចិញ្ចើម-คิ้ว ภาษาเขมรวันละคำ

ภาษาเขมร : ចិញ្ចើម
อ่านว่า : เจ็ย์ญ เจิว์ม
แปลว่า : คิ้ว
ภาษาอังกฤษ : Eyebrow

ตัวอย่าง : អ្នកខ្លះខ្ជិលគូសចិញ្ចើម គេទៅសាក់ចិញ្ចើមតែម្ដង។
อ่านว่า : เนียะ คละ คเจิว์ล กู๊ฮ์ เจ็ย์ญ เจิว์ม  เก โตว สะก์ เจ็ย์ญ เจิว์ม แตย์ มด็อง
แปลว่า : บางคนขี้เกียจเขียนคิ้ว เขาไปสักคิ้วเลย

អញ្ចាញ-เหงือก ภาษาเขมรวันละคำ

អញ្ចាញ-เหงือก ภาษาเขมรวันละคำ

អញ្ចាញ-เหงือก ภาษาเขมรวันละคำ

ภาษาเขมร : អញ្ចាញ
อ่านว่า : อัย์ญ จาย์ญ
แปลว่า : เหงือก
ภาษาอังกฤษ : Gum

ตัวอย่าง : ធ្មេញបាក់អស់រលីង សល់តែអញ្ចាញ។
อ่านว่า : ทเม็ย์ญ บัก เอาะฮ์ โรลีง  ซ็อว์ล แตย์ อัย์ญ จาย์ญ
แปลว่า : ฟันหักหมดแล้วเหลือแต่เหงือก

កែងដៃ-ข้อศอก ภาษาเขมรวันละคำ

កែងដៃ-ข้อศอก ภาษาเขมรวันละคำ

កែងដៃ-ข้อศอก ภาษาเขมรวันละคำ

ภาษาเขมร : កែងដៃ
อ่านว่า : แกย์ง ได
แปลว่า : ข้อศอก
ภาษาอังกฤษ : Elbow

ตัวอย่าง : កែងដៃនណាគេនឹង?
อ่านว่า : แกย์ง ได โน นา เก เนิง?
แปลว่า : ข้อศอกใครนั่นอ่ะ

នណាគេ? អ្នកណាគេ? ណាគេ?
โนนาเก๊? เนียะนาเก๊? นาเก๊?
ใครน่ะ ใครอ่ะ

คำว่า គេ แปลว่า เขา แต่ถ้ามากับคำว่า នណា អ្នកណា ที่แปลว่าใคร จะทำให้ประโยคกลายเป็นประโยคคำถาม ว่า ใครอ่ะ ใครน่ะ

កន្លើត-ลิ้นไก่ ภาษาเขมรวันละคำ

កន្លើត-ลิ้นไก่ ภาษาเขมรวันละคำ

កន្លើត-ลิ้นไก่ ภาษาเขมรวันละคำ

ภาษาเขมร : កន្លើត
อ่านว่า : ก็อน เลิว์ด
แปลว่า : ลิ้นไก่
ภาษาอังกฤษ : uvula

ตัวอย่าง : ដល់ក សូម្បីតែកន្លើតក៏ពាក់ក្រវិលដែរ!
อ่านว่า : ด็อว์ล กอ   โซม แบ็ย แตย์ ก็อน เลิว์ด ก็ เปียะก์ กรอ เวิว์ล แดย์
แปลว่า : แม่เจ้า  แม้กระทั่งลิ้นไก่ก็ใส่ตุ้มหู(ตุ้มลิ้นไก่)

អណ្ដាត-ลิ้น ภาษาเขมรวันละคำ

អណ្ដាត-ลิ้น ภาษาเขมรวันละคำ

អណ្ដាត-ลิ้น ภาษาเขมรวันละคำ

ภาษาเขมร : អណ្ដាត
อ่านว่า : อ็อน ดาด
แปลว่า : ลิ้น
ภาษาอังกฤษ : Tongue

ตัวอย่าง : លានអណ្ដាតវែងៗដូចខ្មោច!
อ่านว่า : เลียน อ็อน ดาด แวงๆ โดย์จ ค-มอย์จ
แปลว่า : แลบลิ้นยาวๆเหมือนผีเลย

ធ្មេញ-ฟัน ภาษาเขมรวันละคำ

ធ្មេញ-ฟัน ภาษาเขมรวันละคำ

ធ្មេញ-ฟัน ภาษาเขมรวันละคำ

ภาษาเขมร : ធ្មេញ
อ่านว่า : ทเม็ย์ญ
แปลว่า : ฟัน
ภาษาอังกฤษ : Tooth

ตัวอย่าง : កុំញ៉ាំស្ករគ្រាប់ច្រើនពេកណាកូន ប្រយ័ត្នដង្កូវស៊ីធ្មេញ។
อ่านว่า : กม ญำ ซ-กอ ก-ร็วบ จเริว์น เปก นา โกน   ปรอยัด ด็อง โกว ซี ทเม็ย์ญ
แปลว่า : อย่ากินลูกอมมากน่ะ ระวังหนอนกินฟัน(ฟันผุ)

បបូរមាត់-ริมฝีปาก ภาษาเขมรวันละคำ

បបូរមាត់-ริมฝีปาก ภาษาเขมรวันละคำ

បបូរមាត់-ริมฝีปาก ภาษาเขมรวันละคำ

ภาษาเขมร : បបូរមាត់
อ่านว่า : บอโบ ม็วด
แปลว่า : ริมฝีปาก
ภาษาอังกฤษ : Lip

ตัวอย่าง : មិនដឹងជាកើតអី ខ្ញុំខ្លាចមនុស្សបបូរមាត់ក្រាស។
อ่านว่า : เมิน เดิง เจีย เกิว์ด แอ็ย  คญม คลาย์จ โมนุฮ์ บอโบ ม็วด กร๊ะฮ์
แปลว่า : ไม่รู้เป็นอะไร ฉันกลัวคนริมฝีปากหนา

ចង្កា-คาง ภาษาเขมรวันละคำ

ចង្កា-คาง ภาษาเขมรวันละคำ

ចង្កា-คาง ภาษาเขมรวันละคำ

ภาษาเขมร : ចង្កា
อ่านว่า : จ็องกา
แปลว่า : คาง
ภาษาอังกฤษ : Chin

ตัวอย่าง : ចង់បានសង្សារចង្កាស្រួចៗស្អាតៗម្នាក់ តែពិបាករកណាស់។
อ่านว่า : จ็อง บาน ซ็อง ซา จ็อง กา ซ-รวย์จ ๆ ซ-อาด ๆ  มเนียะ   แตย์ ปิบาก โหรก น่ะ
แปลว่า : อยากได้แฟนคางแหลมๆสวยๆสักคน  แต่หายากมาก

ថ្ពាល់-แก้ม ภาษาเขมรวันละคำ

ថ្ពាល់-แก้ม ภาษาเขมรวันละคำ

ថ្ពាល់-แก้ม ภาษาเขมรวันละคำ

ภาษาเขมร : ថ្ពាល់
อ่านว่า : ทป็อล
แปลว่า : แก้ม
ภาษาอังกฤษ : Cheek

ตัวอย่าง : កុំចូលចិត្តលាបម្សៅប្លែកៗណា ប្រយ័ត្នកើតមុន។
อ่านว่า : กม โจว์ล เจิด เลียบ มเซา พแลย์ก ๆ น่า  ปรอ ยัด เกิว์ด มุน
แปลว่า : อย่าชอบทาแป้งแปลกๆน่ะ ระวังเป็นสิว

កន្ទួត-มะยม ภาษาเขมรวันละคำ

image

ภาษาเขมร : កន្ទួត
อ่านว่า :  ก็อนตวด
แปลว่า : มะยม
ภาษาอังกฤษ : Star gooseberry

ตัวอย่าง :  កន្ទួតនេះប្លែកណាស់ ផ្លែនៅចុងធាងស្លឹក។
อ่านว่า :  ก็อนตวด นิ่ฮ์ บแลก น่ะ พแลย์ เนิว จง เทียง สเลิก
แปลว่า : มะยมนี้แปลกมาก ออกลูกบนยอกกิ่งใบ